Królowa wśród głosek – głoska k. W swojej praktyce zawodowej spotykam się z coraz większą grupą dzieci, które mają trudności z prawidłową artykulacją tejże głoski. Najczęstsze formy wadliwej realizacji to deformacje oraz substytucje. W tym artykule poznasz skuteczne sposoby na to, jak wywołać głoskę /k/. Zapraszam do lektury!

Jak wygląda prawidłowa artykulacja głoski k?

PAMIĘTAJ! Głoska k jest głoską tylnojęzykową, bezdźwięczną, twardą i ustną.

Miejsce artykulacjitylnojęzykowa
Sposób artykulacjizwarto – wybuchowa
Udział więzadeł głosowychbezdźwięczna
Ze względu na obecność itowościtwarda
Ze względu na udział rezonatora nosowegoustna

PAMIĘTAJ! Głoska k powinna pojawić się w mowie dziecka około 2 roku życia.

Co dzieje się z buzią podczas wymawiania głoski /k/?

  • Masa języka przesuwa się ku tyłowi, gdzie następuje zwarcie pomiędzy podniebieniem miękkim a grzbietem języka. Czubek języka pozostaje przy dolnych dziąsłach, boki języka pozostają przy górnych dziąsłach, a podniebienie miękkie przylega do tylnej ściany gardła. Usta są lekko otwarte, a żuchwa delikatnie opuszczona.
głoska k
Źródło: materiały własne. Zakaz kopiowania.

Rozpoczynając pracę nad wywołaniem głoski /k/ należy pamiętać, że wadliwa artykulacja ma swoją przyczynę. W związku z tym konieczne jest:

  1. sprawdzenie, czy dziecko nie ma wady słuchu, a także poznanie, czy nie ma organicznych uszkodzeń jamy nosowo-gardłowej,
  2. uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy u pacjenta nie występują zaburzenia słuchu fonematycznego,
  3. dokonanie oceny, czy nie występują uszkodzenia anatomiczne języka i warg,
  4. sprawdzenie, czy pacjent nie ma uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego,
  5. sprawdzenie, czy nie występują wady zgryzu,
  6. dokonanie oceny napięcia mięśniowego,
  7. sprawdzenie, czy w środowisku dziecka nie występują nieprawidłowe wzorce artykulacyjne.

Przygotowanie do wywoływania głoski

Zestaw ćwiczeń przygotowujących do wywołania głoski [k]

  1. Picie gęstych płynów przez długą, cienką słomkę.
  2. Naśladowanie ssania cukierka przy opuszczonej żuchwie.
  3. Naśladujemy ziewanie przy szeroko otwartych ustach.
  4. Nabieramy powietrze nosem, a wypuszczamy ustami jednocześnie szeroko je otwierając (działa tutaj taki sam mechanizm, jak podczas ziewania),
  5. Mlaskanie szerokim językiem, przy opuszczonej żuchwie.
  6. Chuchanie na zmarznięte dłonie, robienie pary na lusterku.
  7. Ćwiczenia zasysania przez rurkę papierowych elementów.
  8. Zabawa w gulganie, naśladowanie indyka.
  9. Zabawa w płukanie gardła.
  10. Ćwiczenie koci grzbiet – czubek języka opiera się o dolne zęby.
  11. Zabawy fonacyjne – naśladowanie śmiechu różnych osób (wymawianie głoski /h/)
  1. Warto zacząć od demonstracji ułożenia narządów artykulacyjnych podczas wymowy głoski /k/. W tym celu siadamy z pacjentem przed lustrem i wymawiamy sylaby KA, KO, KU, KE, tak aby pacjent miał możliwość obserwacji, jak zachowuje się język podczas artykulacji. Można posłużyć się gestem wizualizacyjnym, który pozwoli lepiej zobrazować ułożenie artykulatorów.
  2. Najczęściej opisywaną metodą wywoływania głoski /k/ jest metoda polegająca na ułożeniu pacjenta na kozetce lub krześle z odchyloną do tyłu głową. Takie ustawienie pozwala na bezwładne obsunięcie się masy języka w tył, atym samym prawidłową realizację głoski /k/.
  3. Jeśli pacjent pozwala możemy przytrzymać szpatułką lub palcem apex języka na dole jamy ustnej. Następnie należy poprosić osobę, aby powtarzała sylaby ta, te, to, tu. Unieruchomienie czubka języka spowoduje, że uniesie się tylna jego część.
  4. Można też spróbować wymawiać głoskę /k/ w połączeniu z głoską /ch/ – HAKA HAKO.
wywolanie głoski k
Źródło: materiały własne. Zakaz kopiowania.

A Ty jakie znasz skuteczne sposoby wywoływania głoski /k/? Podziel się swoim terapeutycznym doświadczeniem w komentarzu. Zachęcam Cię również do zapoznania się z moim wcześniejszym artykułem dotyczącym terapii głoski sz.

Oceń wpis

Kliknij w gwiazdkę, aby ocenić artykuł!

Średnia ocena 4.5 / 5. Liczba głosów: 27

Jak na razie brak głosów! Bądź pierwszym, który oceni ten post.

Jak wywołać głoskę /K/?