Spis treści

Na czym polega przesiewowe badanie logopedyczne?

  • to rodzaj badania skriningowego
  • służy wstępnemu rozpoznaniu zaburzeń mowy w dużej grupie dzieci
  • ma za zadanie wyłonienie z pewnej grupy, tych osób które prezentują nieprawidłowości rozwoju mowy
  • w przypadku podejrzenia zaburzeń, służy pokierowaniu osoby na dalszą, poszerzoną diagnostykę
  • pozwala ocenić postępy dzieci, które uczestniczyły w terapii w zeszłym roku szkolnym

Jaki przepis prawny reguluje logopedyczne badania przesiewowe?

Szczegółowo przesiewowe badanie logopedyczne reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, gdzie § 25 mówi o tym, iż do zadań logopedy w przedszkolu, szkole i placówce należy w szczególności:

1) diagnozowanie logopedyczne, w tym prowadzenie badań przesiewowych w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego uczniów (…)

Czy badanie przesiewowe w przedszkolu wymaga zgody rodzica?

Nie jest to określone w żadnym rozporządzeniu. Możemy zatem uznać, że takie zgody nie są wymagane w placówkach publicznych. Jeżeli jesteśmy logopedą “placówkowym”, zatrudnionym przez placówkę, należymy do Rady Pedagogicznej to jesteśmy każdym innym nauczycielem, a rodzice nie podpisują zgody na objęcie opieką dziecka przez nauczyciela. Sytuacja zmienia się, jeśli dana placówka zatrudnia nas jako firmę zewnętrzną, rozliczamy się za pomocą faktury, wówczas należy powiadomić rodziców o planowanych badaniach przesiewowych oraz rozdać stosowne zgody. Wymóg rozdania zgód na badania przesiewowe pojawia się także w placówkach niepublicznych. Wiele zależy również od dyrektora, dlatego przed przystąpieniem do badania warto udać się na rozmowę i dopytać, czy takie zgody należy rozdać, czy też nie musimy tego robić. Wiadomo prawo prawem, a życie życiem 🙂

Kiedy przeprowadza się logopedyczne badania przesiewowe w przedszkolu i szkole?

Tego również nie regulują przepisy ustawowe, zapis taki powinien pojawić się w statucie placówki. Najczęściej przyjmuje się początek roku szkolnego, a więc wrzesień, czasami październik.

Kogo obejmujemy badaniem mowy?

Zapis o tym, kto w danej placówce będzie objęty badaniami przesiewowymi także powinien zawierać się w statucie placówki. Najczęściej badaniami obejmowane są dzieci 4,5,6 letnie. Dzieci trzyletnie możemy skonsultować, po ich okresie adaptacyjnym, a więc najlepiej pod koniec września, na początku października.

Jak długo powinno trwać badanie?

Logopedyczne badania przesiewowe w przedszkolu i badania przesiewowe w szkole z założenia są badaniem krótkim powinno trwać 15 max 20 minut.

Schemat badania przesiewowego

Nie ma jednego schematu badania przesiewowego. Każdy logopeda w toku swojej pracy i nabywania doświadczenia wie i sprawdza istotne dla rozwoju mowy punkty. Warto podczas diagnozy przesiewowej uwzględnić:

  • badanie budowy i sprawności aparatu artykulacyjnego
  • artykulację głosek
  • słuch fonemowy i orientacyjne badanie słuchu
  • mowę dialogową, narracyjną, opowieściową (tutaj też wyłapiemy ewentualne zaburzenia artykulacyjne)
  • kinestezję artykulacyjną
  • postawę ciała, motorykę

Narzędzia do badania przesiewowego

Przechodzimy do meritum. Wiemy co badać, na co zwrócić uwagę przejdźmy zatem do tego czym badać. Niezbędny w tym celu będzie przedmiot, który ja roboczo nazywam „kuferkiem przesiewowym”.

przesiewowe badanie logopedyczne w szkole
przesiewowe badanie logopedyczne w przedszkolu
przesiewowe badanie logopedyczne

Co znajduje się w moim kuferku badań przesiewowych:

  • latarka laryngologiczna (pozwala zajrzeć w mniej widoczne miejsca w jamie ustnej)
  • szpatułki
  • bańki mydlane (sprawdzamy mięsień okrężny ust, zdolności oddechowe)
  • rękawiczki (do manipulacji wewnątrz jamy ustnej, np. oceny wędzidełka)
  • ilustracja przedstawiająca różne czynności lub gotowa pomoc np „Opowiem Ci Mamo” wyd. Alexander (do badania wymowy, artykulacji, mowy opowieściowej, narracyjnej)
  • zabawki (pomocą podczas sprawdzania artykulacji, nawiązania pozytywnego kontaktu z dzieckiem, sprawdź moją propozycję nielogopedycznych zabawek, które świetnie się tutaj sprawdzą)
  • KARTY DO BADANIA ARTYKULACJI / TESTY DO BADANIA MOWY oraz KARTA ZAPISU MOWY (na rynku mamy wiele testów do badania mowy, niektóre mają mniej, inne więcej informacji, każdy z nich ma swoje wady i zalety)

Test do badań przesiewowych mowy dla dzieci

Test do badań przesiewowych to niezbędny element diagnostyczny. Jak wspomniałam na rynku dostępnych jest wiele testów, mniej lub bardziej trafnych. Ja, ponieważ dotąd nie odnalazłam takiego, który satysfakcjonowałby mnie w 100 % postanowiłam stworzyć własny PAKIET BADAŃ PRZESIEWOWYCH.

 Pakiecie „Przesiewówki” znajdziesz ponad 80 stron materiałów do diagnozy przesiewowej dzieci od 3 roku życia. Pakiet zawiera:

  • Kwestionariusz obrazkowo-wyrazowy do badania artykulacji/ nadawania mowy
  • Kwestionariusz obrazkowo-wyrazowy do badania słuchu fonemowego
  • Kwestionariusz obrazkowo-wyrazowy do badania rozumienia (rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, złożone polecenia)
  • Arkusz wyników badania artykulacji
  • Arkusz wyników badania słuchu fonemowego wraz ze spisem tekstów do badania
  • Arkusz badania: budowy i funkcji narządów artykulacyjnych, postawy ciała, napięcia mięśniowego, lateralizacji, analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej, pamięci i koncentracji
  • Arkusz badania kinestezji artykulacyjnej
  • Arkusz oceny rozwoju języka
  • Arkusz zgody rodzica na logopedyczne badanie przesiewowe
  • Kwestionariusz wywiadu z rodzicem/wychowawcą
  • Arkusz wyników badania przesiewowego
  • Rysunkowy komiks do badania mowy dialogowej
  • Ilustracja wraz z elementami do badania rozumienia przyimków
  • Opis obrazka
  • Test sprawności narządów artykulacyjnych

Co po badaniu?

Przeprowadziliśmy badania i co dalej? Teraz musimy zastanowić się, jaką ilością miejsc na terapię dysponujemy. Pamiętamy, że każde dziecko w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej ma przydzielone 45 minut zajęć tygodniowo, a każde dziecko z orzeczeniem ma tych zajęć godzinę tygodniowo. Tak, więc uwzględniając te informacje, punkt ustawy mówiący o tym, że jedna grupa terapeutyczna może liczyć maksymalnie 4 dzieci oraz nasz wymiar czasu pracy, dokonujemy podziału dzieci na grupy, dni i godziny zajęć. Po badaniu przesiewowym należy poinformować każdego rodzica, którego dziecko było objęte badaniem o jego wynikach. Wiemy, że badania przesiewowe to nie jest diagnoza logopedyczna, więc jej nie stawiamy, piszemy skrótowo to co zauważyliśmy w trakcie badania. Nie wpisujemy profesjonalnych nazw, ponieważ rodzice nie są specjalistami i nie muszą ich znać. Jeżeli skończyły się miejsca na terapię w przedszkolu/szkole, to wtedy w takiej informacji w punkcie kwalifikacja do terapii logopedycznej na terenie placówki zapisujemy „NIE” ze względu na brak miejsc i wklejamy adres poradni ppp, w której takie zajęcia są realizowane, bo rodzic musi zostać pokierowany gdzie indziej. Następnie dyrektorowi placówki przedstawiamy sprawozdanie, najczęściej w formie tabelki, z badań przesiewowych, ile dzieci zostało objętych badaniem, ile zostało zakwalifikowanych oraz jaka liczba dzieci nie została przydzielona do terapii.

Mam nadzieję, że wpis był dla Ciebie pomocny, pomógł rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące organizacji badań przesiewowych. Jeśli coś jeszcze Cię zastanawia śmiało zostaw komentarz, podyskutujmy.

Oceń wpis

Kliknij w gwiazdkę, aby ocenić artykuł!

Średnia ocena 4.3 / 5. Liczba głosów: 28

Jak na razie brak głosów! Bądź pierwszym, który oceni ten post.

Badania przesiewowe logopedyczne w przedszkolu i szkole